Pemerhati antarabangsa dakwa SPR tolak permohonan untuk pantau PRU 13

Oleh Syed Jaymal Zahiid

SUBANG JAYA — Satu delegasi pemerhati pilihan raya antarabangsa hari ini berkata Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) menolak tawaran mereka untuk memantau perjalanan pilihan raya umum (PRU) ke-13 dan diberitahu mereka sebaliknya boleh datang “sebagai pelancong”.

Jawatankuasa Pemerhati Pilihan Raya Muslim Amerika Syarikat yang sedang dalam rangka lawatan tiga hari di sini, juga berkata SPR tidak begitu menerima saranan mereka untuk memperbaiki proses pilihan raya termasuk tuntutan kepada suruhanjaya itu untuk menyelesaikan dakwaan menyelubungi daftar pemilih.

Pendedahan berlaku beberapa hari selepas Transparency International bahagian Malaysia menolak tawaran SPR untuk menjadi pemerhati pilihan raya tempatan pada PRU akan datang sebagai protes kepada beberapa terma rujukan yang ditetapkan.

Kedua-dua pembangkang dan kumpulan hak asasi manusia mengatakan prasyarat dikenakan SPR sebagai “ketat”.

Dr Inayat Malik, jurucakap bagi kumpulan tersebut berkata dalam pertemuan dengan SPR baru-baru ini, walaupun bersetuju sesetengah peraturan diperlukan untuk pemerhati, suruhanjaya tersebut dinasihatkan untuk membenarkan pemantau asing masuk pada PRU akan datang kerana selaras dengan piawaian antarabangsa.

Beliau berkata organisasinya lebih daripada gembira untuk menerima jemputan daripada kerajaan Malaysia bagi perkhidmatan mereka sebagai pemerhati berkecuali tetapi tawaran itu segera ditolak.

“Kami berkata kami lebih daripada gembira untuk menghantar satu pasukan pemerhatian untuk pilihan raya dan tindak balas segera mereka, 'anda akan dialu-alukan (untuk berbuat demikian) sebagai pelancong',” katanya kepada sidang akhbar di sini.

Berikutan dengan tekanan awam, SPR bersetuju untuk membenarkan 18 NGO tempatan termasuk TI-M untuk menjalankan pemerhatian terhadap perjalanan prose’s pilihan raya.

Suruhanjaya itu juga berjanji untuk membenarkan pasukan berasingan pemerhati antarabangsa dari negara-negara ASEAN untuk menyaksikan perjalanan pilihan raya umum ke-13.

Mengulas mengenai keputusan TI-M untuk menolak tawaran, Inayat menasihatkan SPR supaya tidak bertindak secara unilateral dalam merangka terma rujukan, dengan berkata input daripada pihak berkepentingan penting dalam memastikan peraturan-peraturan yang adil.

“Saya faham perlu ada peraturan untuk pemerhati tetapi ini perlu dibincangkan dengan semua pihak.
 “Jadi jika pemerhati merasakan peraturan akan mengekang mereka daripada membuat tugas, saya boleh faham mengapa mereka menarik diri,” katanya.

Delegasi itu berkata ia bersetuju dengan misi pencarian fakta antarabangsa pada tahun 2012 sebelum ini yang turut disertai pegawai dari Australia, Jerman, India, Indonesia dan Filipina bahawa isu paling penting yang mempengaruhi perjalanan pilihan raya di Malaysia adalah integriti daftar pemilih.

Inayat juga berkata pasukan itu mendapati media jelas berat sebelah terhadap pembangkang dan menggesa SPR bertindak balas tetapi agensi itu dikatakan kurang memberikan kerjasama apabila menjawab.

“Kami telah bangkitkan isu ini dengan mereka tetapi mereka berkata tidak boleh berbuat apa-apa,” katanya apabila ditanya oleh wartawan jika penggendali pilihan raya itu menerima saranan mereka.

Inayat menegaskan, di bawah Perlembagaan Persekutuan, SPR mempunyai kuasa untuk memastikan pilihan raya dijalankan secara adil, ini bermakna mereka mempunyai kuasa “untuk melakukan sesuatu” untuk menyelesaikan masalah.

“Seseorang perlu melakukan sesuatu mengenainya. Boleh jadi perdana menteri, raja, SPR. Seseorang perlu bertindak,” katanya.

Beliau enggan menyatakan sama ada beliau bersetuju dengan tuduhan berat sebelah terhadap SPR tetapi berkata kumpulannya akan terbuka untuk bekerjasama dengan badan tersebut mengenai perkara-perkara pilihan raya.