Forum "Allah: Siapa yang punya?" Antara fakta, kebenaran dan kewajaran (I)

Lim Hong Siang

Masyarakat Malaysia membuktikan kematangan apabila forum terbuka untuk membincangkan kontroversi penggunaan kalimah "Allah", isu agama yang selama ini dianggap sensitif, berlangsung dengan lancar dan aman.

Forum yang berjudul "Allah: Siapa yang punya?" ini membariskan tujuh orang ahli panel yang berbeza pandangan, dihadiri pula hampir 700 orang hadirin dari latar belakang yang berlainan, tetapi berjaya mengendalikan perbezaan masing-masing dengan baik.

Perbahasan hangat di antara ahli panel, termasuk sesi soal jawab dari hadirin kelmarin berlangsung untuk lebih daripada tiga jam, bertempat di Dewan Perhimpunan Cina KL-Selangor (KL-SCAH), mulai jam 8:30 malam.

Meskipun berdepan dengan tekanan daripada pelbagai pihak, penganjurnya, Free Public Forum (FPF), Persatuan Mahasiswa Islam Universiti Malaya (PMIUM) dan Pemuda SCAH tetap dengan keputusan untuk memulakan forum pertama yang membincangkan isu ini, setelah ianya dihangatkan berikutan keputusan Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur pada akhir tahun 2009.

"Nama Am" vs "Nama Khas"

Felo Penyelidik di Institut Alam dan Tamadun Melayu (ATMA) Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM), Khalif Muammar A. Harris yang tidak menyetujui penggunaan kalimah "Allah" oleh bukan Islam, memulakan hujahnya dengan membezakan antara "nama am" dengan "nama khas".

"Bagi kita, seorang muslim, nama Allah adalah nama khas. Bukan nama umum...," sebelum Khalif Muammar (gambar kiri) menjelaskan selanjutnya, "...dan setiap nama khas mengandungi makna dan konsep yang tersendiri."

Malah, Khalif Muammar menganggap bahawa adalah satu jenayah jika beliau mendakwa dirinya YB Khalid Samad. Merujuk kepada isu kalimah "Allah", Khalif Muammar mendakwa bahawa adalah satu kedangkalan jika membenarkan bukan Islam menggunakan nama 'Allah' untuk makna yang umum.

Walaupun menyedari bahawa kalimah "Allah" wujud lebih awal sebelum kedatangan Islam 1400 tahun lalu, tetapi Khalif menganggap proses Islamisasi ilmu, bahasa dan makna setelah kedatangan al-Quran telah mengubah nama "Allah" dari "nama umum" kepada "nama khusus".

"Maknanya kita berundur 1400 tahun ke belakang. Seolah-olah kita tak mengenal siapa Tuhan kita yang sebenar," katanya.

Tiada ayat dalam al-Quran yang benarkan

Khalif Muammar juga mendakwa tiada ayat dalam al-Quran yang menyokong hujah bahawa nama "Allah" boleh digunakan oleh bukan Islam. Beliau tidak menyetujui mereka yang memetik ayat al-Qur'an Surah al-Zumar: 38 yang bermaksud "Dan Demi sesungguhnya! jika Engkau (Wahai Muhammad) bertanya kepada mereka (yang musyrik) itu: 'Siapakah Yang mencipta langit dan bumi?' sudah tentu mereka akan menjawab: 'Allah." untuk memberi lampu hijau kepada bukan Islam agar menggunakan kalimah "Allah".

Khalif Muammar mengingatkan wujudnya perbezaan orang bukan Islam dalam konteks dahulu dengan konteks hari ini, sambil menekankan bahawa seseorang ulama tidak boleh menggunakan zahir nas tersebut tanpa memahami keseluruhan maksud dalam syariah.

Beliau kembali kepada hujah pertamanya, iaitu "Allah" yang dimaksudkan oleh Yahudi dalam konteks tersebut bukanlah "Allah" yang disembah oleh orang Islam. Beliau menjelaskan definisi "Allah" sebagai "Yang Esa... Yang tidak beranak dan tidak diperanakkan, Yang tidak ada yang setara dengannya...", sebelum menyimpulkan bahawa "Tuhan yang tidak menepati sifat ini tidak boleh dinamakan 'Allah'."

Malah, beliau juga menyangkal tanggapan sesetengah yang bertanya, "Bukankah kita beruntung kalau bukan Islam mengaku Allah Tuhan mereka?", secara terus-terang Khalif Muammar berkata, "Itu bagi saya suatu yang naif."

Khalif menjelaskan bahawa beliau tidak menentang hak bukan Islam seandainya itu hak mereka. "(Tetapi) itu bukan hak mereka, kerana nama itu tidak wujud dalam bahasa mereka!", sambil beliau meluahkan keraguannya, "Tapi mengapa mereka gunakan (kalimah 'Allah') itu persoalan besar bagi saya."

"Kita tidak mahu apa yang berlaku di Indonesia berlaku di negara kita, apabila rumah ibadah disebut nantinya, 'Rumah Allah'... nanti kita perlu bertanya, Allah yang mana? Allah Islam atau Allah Kristian?" tanya Khalif yang menjangkakan "kekeliruan" akan berlaku seandainya bukan Islam dibenarkan menggunakan kalimah "Allah".

Definisi "Allah" dalam kamus Oxford, Cambridge

Pengerusi Himpunan Keilmuan Muda (HAKIM), Mohd Farid Mohd Shahran (gambar kanan) menafikan bahawa wujudnya persoalan "siapa nak memonopoli apa", sambil menegaskan bahawa "kita tak nak monopoli apa-apa kalimah sekalipun."

Pensyarah Usuluddin dan Perbandingan Agama Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) ini berkata, "Umumnya menerima bahawa kalimah 'Allah' ini merupakan kalimah yang digunakan oleh masyarakat Islam sedunia untuk merujuk kepada tuhan yang Esa. Saya dah check (semak) kamus-kamus yang besar sama yang Inggeris mahupun Arab, semuanya merujuk kalimah 'Allah' ini sebagai 'God of the muslim'..., paling tidaknya," katanya.

Beliau menambah, "...termasuk Oxford Dictionary dan Cambridge. Paling tidak mereka juga mengakui bahawa istilah kalimah ini merupakan Tuhan yang dipercayai dan diimani oleh orang Islam, walaupun ia juga digunakan sebahagian orang bukan Islam. Saya ingat ini satu fakta penting untuk kita pegang sebagai landasan perbincangan kita."

Fakta tidak semestinya kebenaran

Bagaimanapun, Mohd Farid Mohd Shahran kemudiannya mengajak hadirin untuk menilai sama ada penterjemahan kalimah ini tepat atau tidak, dan implikasinya dalam konteks Malaysia. Malah, beliau melanjutkan pandangan Khalif Muammar bahawa makna kalimah "Allah" telah di-islamisasi-kan, malah mencadangkan alternatif terjemahan Tuhan untuk bukan Islam, misalnya istilah Elohim, Yahweh atau Adonai.

Menyedari bahawa kalimah "Allah" digunakan oleh bukan Islam sejak awal lagi, Mohd Farid Mohd Shahran bagaimanapun menganggap tempoh penggunaan bukan kayu ukur dalam pertimbangan sama ada ianya wajar atau tidak, kerana "fakta tidak semestinya kebenaran".

Kekeliruan untuk bukan Islam

Shah Kirit Kakulal Govindji (gambar kiri) yang pernah hidup sebagai bukan Islam, sambil seloroh menggelar dirinya "makhluk dua alam", mempersoalkan apakah orang Kristian tidak faham seandainya "god" diterjemahkan kepada "tuhan"?

Malah, pendakwah yang kini memeluk Islam ini menganggap kekeliruan bukan sahaja berlaku kepada orang Islam, tetapi juga pada kristian, seandainya "god" diterjemahkan kepada "Allah". Beliau memetik beberapa ayat daripada bible, yang menyatakan Jesus menyembah kepada God, memuji kebesaran God, dan seandainya diterjemah kepada "Allah", adalah tidak menjadi masalah kepada muslim, tetapi apakah orang Kristian akan menerimanya?

Ketika menjawab soalan dari hadirin dan menggulung pembentangannya, Shah Kirit Kakulal Govindji menjelaskan bahawa bukan Islam boleh menggunakan kalimah "Allah" untuk merujuk kepada "Allah" sahaja (Tuhan Islam), tetapi tidak bersetuju seandainya dirujukkan kepada Tuhan yang tidak menepati konsep "Allah".

Beliau mengambil contoh, seandainya seseorang bukan muslim merujuk "Allah" kepada Tuhan berhalanya, atau merujuk kepada "pokok", beliau sebagai seorang muslim tidak akan menyetujuinya.